Dit programma omvat het onderhoud en verbetering van het onderhoud van de openbare ruimte en het uitvoeren van maatregelen voor een betere bereikbaarheid en verkeersmobiliteit, parkeren en de realisatie van nieuwe fysieke infrastructuur. De belangrijkste taken van dit programma zijn het uitvoeren van beheertaken, het veiligheidsonderhoud, het dagelijks - en regulier onderhoud, het groot onderhoud, her- inrichtingen in de openbare ruimte en het exploiteren van het haven- en parkeerbedrijf. Wij regisseren de uitvoering van deze kerntaken. Tegelijkertijd transformeren wij naar een stimulerende, faciliterende en loslatende gemeente, die ruimte biedt aan burgerinitiatief en zelfbeheer.
Naast de zorg voor een (duurzame) instandhouding van de leefomgeving zijn er in de loop der jaren een aantal belangrijke zaken/waarden toegevoegd aan de maatschappelijke betekenis van de openbare ruimte voor de gemeenschap. Deze staan uitgebreid beschreven in de vastgestelde Visie Leefomgeving en worden samengevat in de hieronder genoemde 4 pijlers.
Daarnaast bestaat dit programma uit enkele publiekrechtelijke taken voor onderdelen die aan de openbare ruimte zijn gerelateerd. Dit zijn de ligplekken in de havens, inritten, rioolaansluitingen, verkeersbesluiten, kabels en leidingen en begraafplaatsen.
De verhouding tussen overheid en de samenleving verandert. Voor Deventer is de visie Leefomgeving het uitgangspunt. De visie gaat uit van 4 pijlers:
- Schoon, heel en veilig
- Bewuste inrichting
- Maximaal rendement
- Ruimte voor initiatief
Door het teruglopende investeringsvermogen bij zowel gemeente als partners transformeert de instandhouding van de openbare ruimte naar een meer organische manier van buurtvernieuwing. Wij brengen kleinschalige ontwikkelingen en reguliere beheermaatregelen organisatorisch en financieel onder in één proces.
De actualiteit
Een duidelijke ontwikkeling die wordt waargenomen is dat de gebruiksdruk op de openbare ruimte nog steeds flink aan het toenemen is en dit vraagt extra inspanningen om hier goed grip op te houden. Steeds weer nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen en inzichten vragen om een antwoord van de gemeente om hier allemaal op een verantwoorde manier een plek aan te geven. Je kan hierbij denken klimaatverandering, energietransitieopgave, participatie-initiatieven, fitheid/gezondheidsbehoeften, de inclusieve samenleving, nieuwe vormen van mobiliteit maar vooral dat wonen, werken en recreëren allemaal veel meer geïntegreerd wordt in ons dagelijks levenspatroon.
Kortom dit vraagt om een duidelijke regie in die openbare ruimte die een ontwikkelende en faciliterende grondhouding in het beheer van de openbare ruimte nodig heeft. Naast deze houding is het ook onvermijdelijk dat dit een grotere claim gaat leggen op de beschikbare middelen in de komende jaren.
Meer informatie
Actuele beleidscontext
Aantrekkelijke leefomgeving
In de visie Leefomgeving is vastgelegd dat wij ervoor kiezen de openbare ruimte divers in te zetten; een ‘Deventer mix’. Onze inzet bestaat uit 4 pijlers, namelijk:
- De leefomgeving in de hele gemeente is schoon, heel en veilig: We ‘bewaken’ de ondergrens bij het beheer en onderhoud van de openbare ruimte;
- Bij de (her)inrichting van de openbare ruimte richten we ons op goede leefbaarheid, duurzaamheid, ecologie en onderhoudsvriendelijkheid;
- Bij het werken in de leefomgeving krijgt de beleving van de openbare ruimte een zwaar accent, naast het maken van economische en sociale verbindingen;
- De inzet van bewoners en ondernemers kan verschillende vormen krijgen. We onderscheiden bewonersinitiatieven en zelfbeheer. De ruimte voor initiatief vertalen we naar de inwoners met het motto ‘Wij de basis, u de plus’.
Op basis van het Bestuursakkoord 2018-2022willen wij ons focussen op een aantal terreinen:
- Deventer werkt
- Duurzaam Deventer
- Oog voor elkaar
- Levendig Deventer
- Samenwerken en samenleven.
Beide documenten sluiten op diverse onderdelen goed op elkaar aan en bieden de nodige aanknopingspunten om vanuit dit programma een verantwoorde begroting op te stellen. Op hoofdlijnen resulteert dat voor Leefomgeving in een aantal speerpunten.
Om economisch aantrekkelijk te blijven dient de leefomgeving niet alleen functioneel goed op orde te zijn maar tevens visueel aantrekkelijk en duurzaam ingericht en beheert te worden. Daarom zullen wij de komende periode investeren in het beheer en onderhoud van o.a. de binnenstad, de haven en de overige bedrijventerreinen. Hierbij zullen wij innovatie en levendigheid ook steeds als belangrijke randvoorwaarden meenemen zodat er ook in de toekomst sprake is van een kwalitatief hoogwaardige openbare ruimte.
Vanuit duurzaamheid zal binnen het programma meer accent komen te liggen op duurzame bereikbaarheid waarbij met name het fietsgebruik nog beter gestimuleerd en dus ook gefaciliteerd gaat worden. Door in de komende jaren de fietsvoorzieningen te optimaliseren maar ook door intensiever te communiceren met doelgroepen en belanghebbenden wordt bijgedragen aan een duurzamer milieu en aan de gezondheid van de bewoners. Tevens wordt binnen Deventer steeds meer ruimte geboden aan E-laadpalen zodat de elektrische auto's meer locaties ter beschikking krijgen om op te laden. Daarnaast zullen wij de komende jaren investeren in klimaatadaptatie door zoveel mogelijk wateroverlast te voorkomen en door hittestress te beperken.
Bij het onderhoud en de inrichting kijken we breder dan naar de (onderhouds)technische kwaliteit. Ook onderwerpen zoals ‘leefbaarheid’, ‘beleving’ en ‘algemene tevredenheid van bewoners en ondernemers’ krijgen een plaats. Bij het onderhoud van de leefomgeving laten we ons niet alleen leiden door de technische staat, maar houden we ook rekening met de beleving door het publiek. Technologische ontwikkelingen kunnen deze ontwikkeling ondersteunen. Zoals het investeren in de inrichting en met name ook de verlichting van de binnenstad. Hierbij kunnen bewoners en ondernemers samen werken aan hun eigen leefomgeving en er ontstaan tevens kansen voor grotere sociale samenhang in een buurt of wijk.
Er is een aantoonbare relatie tussen een groene leefomgeving, leefbaarheid en gezondheid. Het investeren in groen in de leefomgeving heeft dus maatschappelijke effecten. De komende jaren zal zowel in de regelgeving (omgevingsvisie) als in de uitvoering (openbare ruimte en projecten) gezondheid een specifieke plek krijgen.
Naast het beheren/ in stand houden van je duurzame kapitaalgoederen (schoon, heel, veilig) liggen er diverse maatschappelijke opgaven voor die we in de komende tijd steeds verder proberen mee te nemen in onze programmeringsopgaven.
Dit doen we door zaken om een efficiënte manier met elkaar te verbinden en ook in kleine stappen alvast naar die stip op de horizon toe werken. De grote stappen zijn meer afhankelijk van de hoeveelheid financiële middelen die de komende jaren wellicht nog beschikbaar komen.
Om van de huidige naar de nieuwe situatie toe te komen gaan we uit van de onderstaande ontwikkelingen
- energietransitie, duurzaamheid/klimaat, bereikbaarheid/mobiliteit;
- creatieve stedeling/aantrekkelijke woonstad, gezondheid (sporten bewegen);
- buurtgericht werken, geografisch en of demografische benadering kiezen;
- preventie, procesoptimalisatie en digitalisering Smart City.
De actualiteit van dit moment
Zoals al is aangegeven bij de omschrijving van het programma is er sprake van een toegenomen druk op de openbare ruimte als gevolg van een aantal maatschappelijke ontwikkelingen. We merken dat door klimaatveranderingen, de energietransitieopgave, de gezondheidsbehoefte, de nieuwe vormen van mobiliteit, participatie-initiatieven, de aangepast levenspatronen van mensen, de inclusieve samenleving, smart city, de openbare ruimte meer dan ooit geclaimd wordt. Dit vraagt om grip en regie op al deze ontwikkelingen maar vooral ook om een andere manier van sturen en beheren op de fysieke leefomgeving. De komende jaren zullen van het enkel technisch in goede staat houden van de openbare ruimte meer moeten doorgroeien naar een mee-ontwikkelende grondhouding om zo te kunnen anticiperen op de hierboven genoemde zaken. Een ontwikkelend beherende gemeente die goed in staat is om al deze zaken op te vangen en (waar nodig) een plek te geven. Naast een veranderende rolopvatting gaat dit ongetwijfeld ook een grotere claim op onze financiële middelen leggen de komende jaren. We zullen ons hier goed op moeten voorbereiden want de maatschappij verwacht dit ook van ons.
Doelstelling - Waardering openbare ruimte (schoon, heel en veilig)
Inwoners waarderen de openbare ruimte in 2022 gemiddeld met een 6,7.
Relatie met strategisch doel
Deventer werkt
Duurzaam Deventer
Levendig Deventer
Samen werken en samen leven
Prestaties
Doelstelling - Het verbeteren van de duurzame bereikbaarheid en doorstroming (bewuste inrichting)
Het verbeteren/optimaliseren van de (duurzame) bereikbaarheid en doorstroming.
Relatie met strategisch doel
Deventer werkt
Duurzaam Deventer
Prestaties
Doelstelling - Vergroten van het aantal verplaatsingen
Het vergroten van het aantal verplaatsingen te voet, per fiets of over water (gezond en duurzaam).
Relatie met strategisch doel
Deventer werkt
Duurzaam Deventer
Prestaties
Doelstelling - Vergroten van de bezoekersaantallen en verblijfsduur
Het vergroten van de bezoekersaantallen aan en de verblijfsduur in de binnenstad (beleving). Aantrekkelijke leefstad voor de creatieve stedeling.
Relatie met strategisch doel
Deventer werkt
Duurzaam Deventer
Levendig Deventer
Samen werken en samen leven
Prestaties
(bedragen x €1.000)
2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | |
Lasten | 38.385 | 37.035 | 36.977 | 38.220 | 36.818 |
Baten | 15.056 | 14.686 | 14.740 | 15.419 | 14.748 |
Saldo exclusief reserves | -23.329 | -22.348 | -22.236 | -22.801 | -22.070 |
Storting in reserves | 2.294 | 752 | 573 | 622 | 651 |
Putting uit reserves | 3.800 | 1.055 | 904 | 1.552 | 849 |
Saldo reserves (taakveld Mutaties reserves) | 1.506 | 304 | 330 | 929 | 198 |
Saldo inclusief reserves | -21.823 | -22.044 | -21.906 | -21.871 | -21.872 |
De stijging van het saldo inclusief reserves met circa €220.000 in 2022 ten opzichte van 2021 is als volgt te verklaren:
Indexering
Als gevolg van indexering van lonen en prijzen zijn de lasten in 2022 €583.000 hoger. De baten zijn hierdoor in 2022 €231.000 hoger.
MJOP Budget
Als gevolg van een eenmalige herprogrammering/budgetverlaging MJOP in 2021, zijn de lasten in 2022 €600.000 hoger.
1e kwartaalrapportage 2021
In de 1e kwartaalrapportage zijn voor €110.000 eenmalig extra middelen voor werkzaamheden t.b.v. woonwagenlocaties opgenomen. Hierdoor zijn de lasten 2022 voor hetzelfde bedrag lager.
Voorjaarsnota 2021
In de voorjaarsnota 2021 zijn voor 2022 middelen toegekend voor klimaatmakelaar (€46.000), onderhoud VRI's (€75.000) en co-financiering 4e stadsarrangement (€250.000). Totaal €371.000 hogere lasten in 2022 ten opzichte van 2021.
Corona
Door corona zijn de parkeerinkomsten in 2021 €360.000 lager dan in 2022. Daarnaast zijn in 2021 vanwege corona voor €137.000 extra kosten gemaakt. Tenslotte is aan Het Groen Bedrijf in 2021 een coronacompensatie toegekend van €128.000. In totaal voor 2022 een lager saldo van €625.000
2e kwartaalrapportage 2021
Voor het jaar 2021 zijn in de 2e kwartaalrapportage diverse eenmalige budgetten toegekend. Vanwege het incidentele karakter vallen hierdoor de lasten 2022 lager uit. Dit betreft extra areaaluitbreiding straten, wegen pleinen (€113.000), DVO straatreiniging (€286.000), gladheidsbestrijding (€185.000) en vervangingen van een VRI (€70.000). Totaal €654.000 lager saldo in 2022.
Overige mutaties
De overige mutaties (waaronder areaaluitbreiding riolering) veroorzaken per saldo in 2022 hogere lasten van €288.000.
(bedragen x €1.000)
2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | |
Begraafplaatsen | -184 | -192 | -192 | -192 | -192 |
Economische Havens en waterwegen | -10 | -11 | -11 | -11 | -11 |
Inkomensregelingen | -624 | -624 | -624 | -624 | -624 |
Openbaar groen en (openlucht) recreatie | -7.869 | -7.599 | -7.655 | -7.608 | -7.608 |
Openbaar vervoer | -315 | -220 | -221 | -201 | -201 |
Parkeerbelasting | 2.826 | 3.311 | 3.326 | 3.340 | 3.355 |
Parkeren | -1.210 | -2.165 | -2.151 | -2.136 | -2.121 |
Riolering | 1.608 | 1.608 | 1.608 | 1.608 | 1.608 |
Ruimtelijke ordening | -46 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Treasury | 19 | 19 | 19 | 19 | 19 |
Verkeer en vervoer | -17.525 | -16.475 | -16.335 | -16.995 | -16.294 |
Saldo exclusief reserves | -23.329 | -22.348 | -22.236 | -22.801 | -22.070 |
(bedragen x €1.000)
2022 | 2023 | 2024 | 2025 | |
Uitgaven t.l.v. investeringen | 3.583 | 0 | 0 | 0 |
Inkomsten t.g.v. investeringen | 0 | 0 | 0 | 0 |
Saldo | -3.583 | 0 | 0 | 0 |
Documenten
Documentnaam | Bestandsgrootte | Openen |
Rioleringsplan 2015-2020 | 4,3 Mb | |
Visie Leefomgeving 2014 | 7,8 Mb | |
Uitvoeringsprogramma leefomgeving 2016 | 2,4 Mb | |
MeerJarenOnderhoudsProgramma Mind 2021-2024 | 36,1 Mb | |
Meerjaren perspectief Parkeren 2019 | 0,5 Mb |
NV
NV Centrumgarage Deventer
NV
Vestigingsplaats: | Deventer | ||
Website: | |||
Programma: | Leefomgeving | ||
Aard: | NV | ||
Deelnemingspercentage: | 5 % | ||
Doel en openbaar belang: | Exploitatie van de parkeergarage Sijzenbaan, nabij het winkelgebied van de binnenstad. | ||
Financieel risico: | Risico is dat het winkelaanbod in de binnenstad afneemt en bezoekersaantal (en de omzet en het resultaat van de centrum garage) terugloopt. Specifiek risico is een tijdelijke daling van het bezoekersaantal wegens coronamaatregelen. | ||
Toelichting: | De gemeente Deventer bezit circa 5% van de aandelen in deze vennootschap. De overige aandeelhouders zijn binnenstadondernemers en particulieren. In beginsel loopt de gemeente risico op verlies van het ingebrachte risicodragend kapitaal ad €39.600 en op de structurele dividendraming (geraamd is €19.000 maar in voorgaande jaren reeds meer ontvangen (2019: €51.000 en 2020 €34.000). | ||
Beleidsvoornemens: | Het nog aantrekkelijker maken van de parkeervoorziening is en blijft een doelstelling van de NV. | ||
Contractwaarde 2021: | |||
Bijdrage GR 2021: | |||
Subsidie 2021: | |||
Dividend 2021: | €19.000 |
Financiele gegevens | 2019 | 2020 | 2021 |
Eigen vermogen: | €1.158.737 | 0 | 0 |
Vreemd vermogen: | €946.150 | 0 | 0 |
Resultaat: | €526.226 | 0 | 0 |
Bron: | Jaarrekening | Begroting | 0 |
Nominale (balans)waarde aandelenkapitaal 31-12-2022: | €39.552 (€39.552) | ||
Garantie 31-12-2022: | |||
Lening 31-12-2022: | |||
Agio 31-12-2022: | |||
Kapitaal storting 31-12-2022: | |||
Voorschot aandelenkapitaal 31-12-2022: |
BV
Het Groenbedrijf BV
BV
Vestigingsplaats: | Deventer | ||
Website: | |||
Programma: | Leefomgeving | ||
Aard: | BV | ||
Deelnemingspercentage: | 50% | ||
Doel en openbaar belang: | Beheer, onderhoud, aanleg en vervanging van openbaar groen en zorgen voor een duurzame instandhouding. Sociale onderneming door inzet van mensen met afstand tot de reguliere arbeidsmarkt. | ||
Financieel risico: | De volgende financiële risico’s zijn voor de gemeente aan de orde:1. De ontwikkeling van de tarieven voor de dienstverlening wegens de kostenontwikkeling van het personeelsbestand (waaronder kosten voor instroom van deelnemers vanuit de Participatiewet als ook een seniorenregeling) als ook de inkoopkosten bij derden. 2. De financiering van de (vervangings-) investeringen in het meerjarig perspectief door een mix van eigen vermogen en vreemd vermogen (door de gemeente te verstrekken aan HGB). Daarover moet in 2021 besluitvorming worden voorgelegd. | ||
Toelichting: | De gemeente Deventer en KonnecteD BV zijn elk voor 50% aandeelhouder in HGB BV. Op dit moment is het risico van de gemeente het ingebrachte en geactiveerde aandelenkapitaal ad €30.000 en de meerjarige tariefontwikkeling voor af te nemen diensten.Meerdere financiële componenten in het financieel perspectief van HGB leggen beslag leggen op de liquiditeit en resultaatontwikkeling van HGB. Daaronder begrepen zijn uitgaven en investeringen voor de nieuwbouw in 2020, vervangingsinvesteringen bedrijfsmiddelen, uitvoering van het nieuw bomenbeheerplan, het op peil houden van de factor sociale arbeid in het meerjarige perspectief en het beschikbaar stellen van regelingen voor het personeel waaronder de seniorenregeling en ook de financiële effecten van coronamaatregelen. Het jaar 2020 sloot met een tekort van -/- €422.000. Het begroot resultaat voor 2021 is -/- €167.000. De interim directeur van HGB is verzocht maatregelen te nemen om 2021 sluitend te krijgen. Het Groenbedrijf verzorgt de leefomgeving van de gemeente Deventer en doet dat voor een substantieel deel met mensen met lagere / beperkte competenties. HGB draagt daarmee in belangrijke mate bij aan social return. De inzetbare doelgroep verandert. Het aantal werkzame Wsw-ers daalt en de groep deelnemers vanuit de Participatiewet stijgt. De financiering voor deze doelgroepen verschilt en leidt per saldo in de toekomst voor het meerjarige perspectief tot hogere personele kosten en legt daarmee druk op de tariefontwikkeling van het groenonderhoud.Genoemde redenen leggen ook druk op de tariefontwikkeling van het groenonderhoud dat de gemeente bij HGB inkoopt. Het geven van inzicht daarin en te maken keuzes zijn als opdracht aan de interim directeur van HGB in het eerste kwartaal van 2021 neergelegd. In de 2e helft van 2021 wordt de raad daarover nader geïnformeerd. In een raadsmededeling van 30 maart 2020 is de raad over bovenstaande feiten geïnformeerd. | ||
Beleidsvoornemens: | Het college heeft op 18-12-2020 besloten een onderzoek te starten naar de effectiviteit van de uitvoering van werkzaamheden in de buitenruimte. Die worden nu door HGB, Circulus-Berkel en Cambio uitgevoerd. Beoordeeld wordt of deze werkzaamheden effectiever kunnen worden uitgevoerd (door betere en/of samenwerking) of dat de werkzaamheden mogelijk bij een andere partij kunnen worden gelegd. Met een raadsmededeling is de raad daarover geïnformeerd. | ||
Contractwaarde 2021: | €8.268.153 | ||
Bijdrage GR 2021: | |||
Subsidie 2021: | |||
Dividend 2021: |
Financiele gegevens | 2019 | 2020 | 2021 |
Eigen vermogen: | €1.150.000 | 0 | 0 |
Vreemd vermogen: | €2.423.000 | 0 | 0 |
Resultaat: | -€422.000 | 0 | 0 |
Bron: | Jaarrekening | Begroting | 0 |
Nominale (balans)waarde aandelenkapitaal 31-12-2022: | €30.000 (€30.000) | ||
Garantie 31-12-2022: | |||
Lening 31-12-2022: | |||
Agio 31-12-2022: | |||
Kapitaal storting 31-12-2022: | |||
Voorschot aandelenkapitaal 31-12-2022: |